Pharmacogenetics ตรวจยีนเพื่อเลือกยาให้เหมาะกับคุณ

เมื่อยาเดียวกันอาจ “ใช้ได้ผล” กับบางคน แต่ “ไม่เหมาะ” กับอีกคน

ในปัจจุบันของยุคการแพทย์เฉพาะบุคคล (Precision Medicine) ไม่ใช่แค่โรคที่เราต้องเจาะลึก แต่ “การตอบสนองต่อยา” ก็เป็นเรื่องสำคัญที่แตกต่างจากคนหนึ่งไปยังคนหนึ่ง ชนิดของยาที่ใช้ อาจมีผลปรับระดับยาแตกต่างกัน หรือหลีกเลี่ยงอาการแพ้ร้ายแรงได้หากรู้ก่อน



Pharmacogenetics คืออะไร?

Pharmacogenetics คือศาสตร์ที่ว่า “คนๆ หนึ่งมียีนแตกต่างกัน จึงอาจตอบสนองต่อยาแตกต่างกัน”
ตัวอย่างยีนที่นิยมตรวจ ได้แก่

  • CYP450 (เช่น CYP2C19, CYP2C9, CYP2D6) — กำหนดการเผาผลาญยา

  • VKORC1 — เกี่ยวข้องกับยา Warfarin

  • HLA-B1502 / HLA-B5801 — ตรวจภาวะแพ้รุนแรง (เช่น SJS/TEN) ต่อ Carbamazepine หรือ Allopurinol

  • TMPT — เผาผลาญ thiopurine

  • SLCO1B1, UGT1A1, เป็นต้น

เหล่านี้ไม่ใช่ผลข้างเคียง แต่เป็น “คำตอบทางพันธุกรรม” ว่าคุณควรได้รับยาอย่างไรให้ปลอดภัยและตรงจุด

ในประเทศไทยเอง มีผู้ให้บริการทางเทคโนโลยีชีวภาพที่ครอบคลุมด้าน Pharmacogenetics เช่น แอทยีนส์ จำกัด ATGenes ซึ่งให้บริการตรวจหลากหลายยีนที่เกี่ยวข้องกับการตอบสนองต่อยา เช่น UGT1A1, CYP2C9, CYP2C19, VKORC1, HLA-B1502/5801, TMPT และ SLCO1B1 ผ่านแพ็กเกจเด็ดที่ตรวจหลายยีนในคราวเดียว ช่วยให้คุณและแพทย์มีข้อมูลที่จะ “เลือกยาให้เหมาะกับคุณ” ได้อย่างมีประสิทธิภาพ

ความคิดเห็น

แสดงความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

การตรวจ DNA พ่อแม่ คืออะไร? ทำไมถึงสำคัญกว่าที่คิด

รูปภาพ
  ในยุคที่เทคโนโลยีทางพันธุกรรมก้าวหน้าอย่างรวดเร็ว “ การตรวจ DNA พ่อแม่ ” กลายเป็นเครื่องมือสำคัญที่ช่วยให้เราเข้าใจสายสัมพันธ์ทางชีวภาพของครอบครัวได้อย่างถูกต้องและแม่นยำ ไม่ว่าจะเพื่อยืนยันความเป็นพ่อแม่ทางกฎหมาย ตรวจสอบความสัมพันธ์ทางสายเลือด หรือแม้กระทั่งใช้ในการวางแผนสุขภาพของลูกในอนาคต 🔬 การตรวจ DNA พ่อแม่ คืออะไร? การตรวจ DNA คือการวิเคราะห์สารพันธุกรรม (Deoxyribonucleic Acid) ของบุคคล ซึ่ง DNA ของคนเราจะมีลักษณะเฉพาะและถ่ายทอดจากพ่อและแม่คนละ 50% ดังนั้น การเปรียบเทียบ DNA ของพ่อ แม่ และลูก จึงสามารถยืนยันได้อย่างแม่นยำว่ามีความสัมพันธ์ทางสายเลือดกันหรือไม่ 🧫 ขั้นตอนการตรวจ DNA พ่อแม่ โดยทั่วไป การตรวจจะเริ่มจากการเก็บตัวอย่างเซลล์จากกระพุ้งแก้ม หรือเลือด จากนั้นนำไปสกัดและวิเคราะห์ด้วยเทคนิคเฉพาะในห้องปฏิบัติการ เช่น PCR (Polymerase Chain Reaction) หรือเทคนิค STR (Short Tandem Repeat) ซึ่งสามารถให้ผลความแม่นยำสูงถึง 99.999% 👨‍👩‍👧 เหตุผลที่ควรตรวจ DNA พ่อแม่ ยืนยันความเป็นพ่อแม่ทางชีวภาพ ใช้ในกรณีที่ต้องการหลักฐานทางกฎหมาย เช่น การรับรองบุตร หรือคดีความด้...
อ่านเพิ่มเติม

เข้าใจ “ดาวน์ซินโดรม” ให้มากขึ้น คู่มือสำคัญสำหรับครอบครัวที่เพิ่งรู้ผลวินิจฉัย

รูปภาพ
  โรคดาวน์ซินโดรม (Down Syndrome) คือภาวะความผิดปกติทางพันธุกรรมที่เกิดจากการมีโครโมโซมคู่ที่ 21 เกินมา 1 แท่ง ซึ่งส่งผลต่อพัฒนาการทางร่างกายและสติปัญญาของเด็ก แม้ว่าเด็กที่เป็นดาวน์ซินโดรมจะมีความแตกต่างจากเด็กทั่วไปในหลายด้าน แต่พวกเขาก็สามารถมีชีวิตที่มีความสุข และพัฒนาตนเองได้อย่างมีคุณค่า การวินิจฉัยโรคดาวน์ซินโดรม 1. การวินิจฉัยก่อนคลอด ปัจจุบันมีเทคโนโลยีทางการแพทย์ที่ช่วยตรวจคัดกรองความเสี่ยงของโรคดาวน์ซินโดรมตั้งแต่ระยะตั้งครรภ์ เช่น การตรวจเลือดมารดา (NIPT)  ตรวจสารพันธุกรรมของทารกจากเลือดแม่ มีความแม่นยำสูง การอัลตราซาวด์ร่วมกับการตรวจเลือด (First trimester screening)  ใช้ประเมินความเสี่ยงเบื้องต้น การเจาะน้ำคร่ำ (Amniocentesis) หรือ การตรวจชิ้นเนื้อรก (CVS)  เป็นวิธีวินิจฉัยที่แน่นอน แต่มีความเสี่ยงเล็กน้อย 2. การวินิจฉัยหลังคลอด เด็กที่เกิดมาพร้อมลักษณะบางอย่าง เช่น ตาชี้ขึ้น หน้ากลม ลำตัวเตี้ย มือสั้น อาจสงสัยว่าเป็นดาวน์ซินโดรม แต่การยืนยันต้องทำด้วยการตรวจโครโมโซม (Karyotype) เพื่อดูความผิดปกติของโครโมโซมที่แท้จริง การสนับสนุนสำหรับครอบครั...
อ่านเพิ่มเติม

ความจริงเกี่ยวกับโรคฝีดาษในเด็ก พันธุกรรมที่คุณควรรู้และการดูแลที่เหมาะสม

รูปภาพ
  โรคฝีดาษในเด็ก (Smallpox) แม้ในปัจจุบันจะเป็นโรคที่ได้รับการกำจัดไปแล้วทั่วโลก แต่ความรู้เกี่ยวกับโรคนี้ยังคงสำคัญ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านพันธุกรรมและภูมิคุ้มกัน เนื่องจากบางโรคที่มีลักษณะคล้ายฝีดาษ เช่น โรคฝีดาษลิง (Monkeypox) หรือโรคติดเชื้อผิวหนังบางชนิด อาจมีความรุนแรงขึ้นในเด็กที่มีภูมิคุ้มกันบกพร่องหรือมีความผิดปกติทางพันธุกรรมที่เกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกัน โรคฝีดาษคืออะไร โรคฝีดาษเกิดจากเชื้อไวรัส Variola virus มีลักษณะเด่นคือผื่นตุ่มน้ำหรือหนองที่ผิวหนัง ร่วมกับไข้สูง ปวดเมื่อยตามตัว และอาการอ่อนเพลีย แม้โรคนี้จะถูกประกาศว่าหมดไปตั้งแต่ปี ค.ศ. 1980 แต่เชื้อไวรัสที่เกี่ยวข้องหรือโรคที่มีอาการคล้ายคลึงกันยังคงพบได้ในบางพื้นที่ ความเกี่ยวข้องกับพันธุกรรม แม้โรคฝีดาษจะไม่ได้ถ่ายทอดทางพันธุกรรมโดยตรง แต่ พันธุกรรม มีบทบาทในความสามารถของร่างกายในการตอบสนองต่อการติดเชื้อ บางคนอาจมีการกลายพันธุ์ของยีนที่ควบคุมการทำงานของเซลล์ภูมิคุ้มกัน ทำให้มีความเสี่ยงต่อการติดเชื้อไวรัสได้รุนแรงกว่าเด็กทั่วไป การรู้ข้อมูลนี้สามารถช่วยให้แพทย์วางแผนการป้องกันและดูแลได้แม่นยำยิ่งขึ้น การ...
อ่านเพิ่มเติม